Dow teorisi, piyasanın var olan fiyat hareketlerine bakılarak piyasanın uzun vadede hangi yöne gideceğinin tahmin edilebileceğini savunan bir görüştür. Dow teorisi teknik analiz kavramının gelişmesine öncülük etmiştir. Bu yazıda Dow teorisi nedir sorusunun cevabını bulabilirsiniz.
⚠️ Kullanıcılarımızın risk yönetim ilkeleri kapsamında gerekli inceleme ve araştırmayı gerçekleştirerek, kendi risk-getiri seviyelerine uygun şekilde işlem yapmalarını ve kendi tercih ettikleri metotları kullanmalarını hatırlatırız.
ANA BAŞLIKLAR
Dow Teorisi Nedir?
Dow teorisi 1900’lü yılların başında temelleri Charles Dow ve Eddie Jones tarafından atılmış bir teoridir. Teknik analizin çıkış noktası olarak da bilinen dow teorisi piyasanın uzun vadede hangi yöne gideceğini tahmin edip bu doğrultuda yerinde yatırımlar yapılmasını amaçlamayan görüşler öne sürmektedir.
Dow teorisinde, piyasanın yatırımcıların tüm duygu, düşünce ve hareketlerini yansıttığına inanılır. Bu fikir, piyasanın belirli aralıklarla kendini tekrarladığı düşüncesi ile birleştiğinde piyasadaki mevcut hareketlere bakılarak gelecek fiyat hareketlerinin tahmin edilebileceğini öne sürer.
Dow teorisi piyasada yaşanan hareketleri üç farklı biçimde sınıflandırmaktadır. Bu hareketler, günlük hareketler, ve uzun vadede yaşanan 4 yıllık hareketlerdir. Belli zaman aralıklarında tekrar eden bazı piyasa hareketlerinin incelenmesi dow teorisinin temelini oluşturan ögelerden biridir.
Dow Teorisi Nasıl Ortaya Çıktı?
Dow teorisi ile 1900’lü yılların başında teknik analizin temelleri atılmıştır. Charles Dow ve Eddie Jones kurdukları şirkette o dönemde ulaşılması zor olan bilgileri piyasadan toplayıp bu bilgileri yayınlıyorlardı. Dow teorisinin doğuşunu beraberinde getiren bu durum, teknik analizin başlangıcı olarak kabul edilir.
Dow Teorisinin Temel Prensipleri Nelerdir?
Dow teorisinin öne sürdüğü 6 temel prensip bulunmaktadır. Bu prensipler, piyasa hareketlerini dow teorisi ışığında yorumlamak için kullanılabilir. Dow teorisinin prensipleri şunlardır:
- Piyasa her şeyi yansıtır.
Bu prensibe göre, piyasanın var olan durumu veya bir finansal varlığın değeri o varlık hakkındaki anlık veya potansiyel tüm duygu, yargı ve haberleri yansıtmaktadır. Yatırımcılar arasında yayılan haberlerin diğer yatırımcıların kararlarını etkilemesi beklenir. Bu haberin olumlu veya olumsuz olmasının fiyat hareketlerini etkilemesi beklenmektedir. Buna göre, yatırımcıların bilgisi dahilinde olan her şey piyasa tarafından yansıtılmaktadır.
- Piyasa hareketlerini etkileyen üç temel trend vardır.
Bu trendler; ana trend, ikincil trend ve üçüncül trendlerdir. Ana trend bir, trenden bir yıldan birkaç yıla kadar sürdüğü temel hareketleri ifade eder. İkincil trend, üç haftadan başlayıp birkaç aya kadar süren trendleri ifade eder. Üçüncül trend ise genelde altı günden daha az süren ve maksimum birkaç hafta devam etmesi beklenen hareketleri kapsar.
- Ana trendler üç aşamadan oluşur.
Bu aşamalar; birikim aşaması, çıkış veya düşüş aşaması ve dağıtım aşamasıdır. Boğa piyasası baz alındığında birikim aşaması, piyasanın hala kendini tam olarak toparlayamadığı bir dönemdir. Bu nedenle, yatırımcıların piyasaya olan güvenlerinin de tam olarak toparlanmadığı söylenebilir. Birikim aşamasında, öngörülü davranan yatırımcıların yatırım yapmaya başladıkları görülür. Bazı yatırımcılar tarafından piyasanın ileride yükseleceği tahmini edilerek yatırımlar yapılmaya başlanır.
Çıkış veya düşüş olarak adlandırılabilecek ikinci safha, ekonomik koşulların görülür bir şekilde iyileşmeye başladığı dönemdir. Piyasadaki diğer yatırımcılar da işlem yapmaya başlamakta ve işlem hacmi artış göstermektedir.
Son safha olan dağıtım aşaması ise piyasanın en olumlu olduğu dönemdir. Karamsar yatırımcılar dahil herkes fiyatların yükseleceğine dair bir düşünceye sahiptir. Birinci aşamada yatırım yapmış yatırımcılar, kriptopara varlıklarını satmaya başlarlar.
- Endeksler birbirini doğrulamalıdır.
Bu prensibe göre, yeni bir trendin oluşabilmesi için farklı piyasalardaki endekslerin birbirlerini doğrulaması gerekmektedir. Dow bu ilkeyi açıklamak için Dow Jones Taşımacılık Endeksi ve Dow Jones Endüstri Ortalaması örneklerini kullanmıştır. Buna göre, taşımacılık piyasası iyi durumdaysa endüstri piyasasının da iyi olması beklenmektedir.
- İşlem hacmi trendi onaylamalıdır.
Bu ilkeye göre, fiyatlar var olan bir trende göre hareket ederken işlem hacminde de ona göre bir değişim yaşanmalıdır. Dow’a göre, eğer fiyatlar artış gösterirken işlem hacmi düşük seyrediyorsa veya fiyatlar düşerken işlem hacmi yükseliyorsa, o trendde bir değişim yaşanması beklenebilir.
- Geri dönüş sinyali kesin olarak verilene kadar mevcut trendin devam ettiği var sayılmalıdır.
Bu ilkeye göre, var olan bir trendin değiştiği ve yeni bir trende geçildiğinin kesinleşmesi için yeni trendin doğrulanması gerekmektedir.
Kriptopara Borsalarında Dow Teorisinden Faydalanmak
Dow teorisi temelleri yüz yıl öncesine kadar uzanan bir kuram olmakla birlikte ilkeleri hala geçerliliğini korumaktadır. Kriptopara piyasasına bakıldığında da bu temel prensipler göz önünde bulundurularak kriptopara piyasası hakkında öngörüler edinmek mümkündür.
